برد و گردو

       ( برد  و  گردو )

 یَه بَردی بید یَه گِردو  

بَرد زِیـد سَرِ گِردو نهِ-اِشکند

گِردو-رَه- تِی داس- گُ – د ابَرد سرُمِ اِشکَند

 داس گُ - بَرد سیچه سرِکُرُمِ - اِشکَندی؟

 گُ - سیچِه علف پام سَوزکِرد !! گُ-علف سیچِه

 پاس سَوزکِردی؟ گُ-  سیچِه میش –گُمُمِ- چَرد!!

 گُ - میش سیچِه گُمِسِ چَردی؟ گُ- سیچِه گرگ -

 دُمبُمِ –خَرد! گُ- گرگ سیچِه دُمبِسِ خردی؟ گُ-

 سیچِه سَی بُم پارس کردِ! گُ- سَی –سیچِه بِس

 پارس کِردی ؟ گُ- سیچِه- دالو- نونا خووِنِه-

 خُس- اِخوره- نون کولِه نِه- اِدِه – به ایما !!

گُ- دالو- سیچِه- نونا کولِه نِه- اِدی –به سَی ؟

گُ- سیچِه- مُشک – هَمبونِمِ – دِرد !! گُ- مُشک-

سیچِه هَمبونِسِ-  دِردی ؟ گُ :

دِردُ مِس – و- دِردُ مِس-به – غینِ–دالو–کِردُ مِس!!

---

         

 

نكاري كه نكاري كه نكاري .....

 

خان بسي شوم رهد ور هونه يكي زه رييتونس (reyatones) . رييت هم كه بسي شوم او نيشك nishk)) ( عدس ) داشت ، سرفهنه كشيد و دس به سينه او نيشك نهاد تي خان .

خان كه ته ايسه او نيشك نيد بي يه لولو كرد ديد تومس خيلي خوه گود كه هي اسمسس چيده ؛ رييت گود آقا اسمسس او نيشكه . گود چطور وا بخوريس گود : ايما كه دنو نداريم تليت ايكنيم منس و اخوريم . خان هم تليت كرد و مشغول خوردن ويد ......

كاسه اول كه تموم كرد گود اير زه اي او نيشك داري زنو هم وار سيم . يه كاسه گهپ دئره اورد و خان مشغول خوردن ويد ....

خان وا خوس گود چني تومس خوه بل ونرم ( ببينم )  امسال چني نيشك گيرم ايا . وه رييت گود : امسال چني زه رييتو نيشك كاشتن ، جواوس داد كه خيلي نكاشتنه ، هي مو تهنا يه تيكه كاشتم وي ....

خان كه كاسه دينينه هم تموم كرد بي  ، جا داد ور او نيشك هر چه ترس زس خورد و پوز نهاد ور باقيس تا ته ورشنيدس (voreshnides) ( سر كشيد ) و ري كرد و رييت خدا زده و گود : زه ايسه وا دينا وه همه رييتو ايوي غئر زه نيشك چيه نكارين .......

خان ورساد و رهد ور هونس كه بخوفته ...... نصف شو دير زه جو يه دل پيچه يرد ، تا خونه جمع و جور كرد و جس ور در كار زه كار گدشت وي و خان خونه خراو كرد ..... سر ته درد نارم تا خود صو خان حالس وا سر جا نود و ره ولس نكرد . صو زي فرشناد وه دين رييتكه اود :

گود بس : در هونت زنس وه خره اينكه كه ديشه دادي وم اسمس چه ويد . گود : خان اسمس او نيشك وي . خان گود ، سرامال رده ديشه هوشم وه جا نويد : ده نيشك نكاري كه نكاري كه نكاري ........

 

 مونه تونه زس درآورديه

 

ايگو خرس و روا قرار نهادن وا يك بسازن و جيجوسونه وا يك گهپ كنن ؛  پش دراوردن ( قرعه كشي كردند )  و زه جور اود كه خرس روه وه شكال چي واره سي هردسو ، روا هم زه سيلا  ( لونه ) وه در نكنه و بچونه گهپ كنه .

روز اول خرس ورسا ( بلند شد ) ره وه شكال ، روا هم زي ورسا جيجونكنه او و چينه كرد و خلاصه تا خود شومي ( غروب ) رهنه پيد ( چشم به راه ماند ) . شومي دي خرس اني دس پتي ( دست خالي ) اياهه . زس پرسي په مني امرو هيچي نزي . گود : ولله يه شكال هم كردم شيس كني (كنايه از  به درد نخوردن ) كچير وي خومه هم سير نكرد ...... روا هم وا خوس گود اوي نداره حيما ( حتما ) صو كه ره وه شكال تلافي امروز ايكنه .

صو زي دوارته خرس زه سيلا كرد وه در ره وه دين شكال روا هم در سيلانه پيد ( نگهباني داد ) تا خود شومي . شومي كه رسي ديد خرس زنو ( دوباره ) دس پتي ايا . رو ور نهاس گود تاته ( عمو ) خرس په مني هم هيچي نورديه . گود هي خدا خير وده وت سي خوت مني وه سيلا مونه ذليل دوني رم ور كوجه ( كجا رفتم ) . گود مر ( مگر ) چه ويده . گود : او سره سرهنه ( خط بالاي كوه ) اويني يه بزي هي هوچه زيدم لاشس سنيي ( سنگين ) ويد وام نيوه ، مو هم هرچه ترسم زس خوردم و وسم وا ره اودم .........

يكه دو رو ( روز ) زيجور گودشت . روا گشني خيلي فشار اورد ورس . وا خوس گود اير زه لونه وه كنم وه در خو الان جودار ايا همه جيجونكنه ايخوره اير هم بمونم خو شومي خرس دس پتي ايا وادينا ( برميگرده ) هم خوم زه گشني ايميرم . يه فكر كرد و تيانه نهاد وريك ، يكي زه جيجونه خرس خورد .....

شومي كه خرس مطابق هر رو ( روز ) دس پتي اود ، روا زيد وا كپو ( سر ).... بوه بوه بوه ره وا پيش . خرس اود يردس گود گگه په چت ويده . روا گود : گوشني ( گرسنگي ) فشار اورد ورم مو هم زه سيلا كردم وه در يه زهر ماري وخورم هميكه ( هنگامي كه ) اودم وا دينا ديدم گري (گرگ) اوده يكي زه جيجونكه خورده . خرس گو زه اينا مو يا زه اينا تو . روا هم زه ته دل آخي كشي گو تاته زه اينا تو اما چه فرق ايكنه اينا تو هم مثل بچونه خومن . خرس هم گود سرت سلامت ، غصه مخور زه جيجونه مو يكيسو منه اي يكينه كه هم گهپ كنم زياده ........

خلاصه چند رو زه اي منه گدشت خرس اصلا عار ورس نوست (عبرت نگرفت) . هر روز شومي كه ايوه هيچي بسي روا نيورد . يه رو شومي كه دوارته خرس دس پتي اود روا وا خوس گود دردم بزنه منه جونت تا سيت نوم  . صو كه خرس كرد ور در ره اي تيله درينه هم نهاد ور زمين و تا جا داشت زس خورد ......

شومي ره نشست ور در سيلا دي خرس اني زه دير هن هن ( هرك و هرك ) سره اشونه و ايا ( كنايه از شادي و سر مستي ) روا هم يه شوه روه ( دنگ و فنگ ) درآورد غش كرد ور سر دس خرس . خرس هم تيكه باد شن ورس و او رخت ورس وه خيال خوس روانه اورد وا هوش . گود په هم چت ويده ؟ گود وه رولمــي ( مويه كردن براي فرزند  ) خرس كه دي فهمس وي يكي زه جيجو مرده ، گود مر هم گريگ اوده يكي زه جيجو خورده ؟ گود : سر سلامت هره ( بله ) . خرس كه منسي وه كرديه ورس گود زه اينا مو يا زه اينا تو :

" گود : هي خدا خئر وت وده مونه تونه زس دراوردي كه هي روزمونه "

 

قصاو وا آهنگري چه

 

ايگون يه قاطر شله زه پيري و مريضي من ور جا مالا ؛ خلاصه يه دو سه روز شل وه شل دئر جاوارگه چرد. يه رو سيل كرد ديد "يه گريه" ( يك گرگ ) اني زه دير ايا سيس . وا خوس گود مو خو نترم " وه جهم " ( فرار كنم ) .... ديدي " چطئر " ( چطور ) بيكس مير ويدم وه اي بيابو . منه همي فكرا ويد كه گري رسي ورس " قپ آورد " ( دهان باز كرد ) كه بخورس .

گود : تاته گري يه تيكه " امو وده " ( مهلت بده ) كار وات دارم .

 گري گو : چته ؟

 گود :  مو خو شلم هيچيم نترم وكنم اخيرسم خوت هرجور كه ملته ايخوريم . اما يه قصه دارم زم گوش كو .

گري گود : زيتري بو كه انيم زه گوشني ايميرم .

گود : مو زه خان پيلدار ويدم . و خيلي دوسم داشت " نالامه " ( نعل ) زه طلا درس كرد . ايسه كه منم ورجا مال يادسو رهد و نالاكنه ندروردن . ايسه هم دي مو خه اير تو هم نخوريم امرو صو زه گوشني ايميرم اما بي اي نالانه درار و بفروشسو و يه سروسامونه بده وه خوت .

گري وا خوس گود : " دير زه ره نيگو " ( بي راه نمي گويد ) بل نالاسه درارم اوسه بخورمس . خلاصه گود وه قاطر چطوري نالانه درام .

گود: ما پهام بلن ايكنم تو وا دنونات ميخانه بكش و درارسو .

گري كه خام ويد خواست وا دنوناس ميخ ناله بكشه كه قاطر وا " لغت " ( لگد ) زد ور منه پوزس و همه دنوناسه رخت منه ديونس و خلاصه گرينه سم كو كرد .

گري هم وه يه " جون جخكنه " ( بسختي ) خوسه زه زير چنگ قاطر درآورد و جس .....

منه ره روا ديدس گود : تاته گري په چته يه تيكه بمو ونم كي چون كرد ورت !

گري هم حال قضينه گود وس .

روا گود : تاته يه چيه ايگوم اما بدت نا    "  آخه قصاو وا آهنگري چه  "